{"id":2226,"date":"2021-01-30T13:00:03","date_gmt":"2021-01-30T10:00:03","guid":{"rendered":"https:\/\/www.acikpencere.com\/?p=2226"},"modified":"2024-04-09T15:37:52","modified_gmt":"2024-04-09T12:37:52","slug":"ekoturizm-savsat-sehri-ornegi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.acikpencere.com\/arastirma-alanlari\/beseri-bilimler\/ekoturizm-savsat-sehri-ornegi\/","title":{"rendered":"Ekoturizm: \u015eav\u015fat \u015eehri \u00d6rne\u011fi"},"content":{"rendered":"

D\u00fcnya Turizm \u00d6rg\u00fct\u00fc’n\u00fcn (WTO) tan\u0131m\u0131na g\u00f6re turizm; gidilen b\u00f6lgede s\u00fcrekli kalmamak ve gelir getirici hi\u00e7bir u\u011fra\u015f\u0131da bulunmamak \u015fart\u0131 ile bireylerin ge\u00e7ici s\u00fcre konaklamalar\u0131ndan do\u011fan olay ve ili\u015fkilerin t\u00fcm\u00fcd\u00fcr. Milattan \u00d6nceki d\u00f6nemlerden beri insanlar turizm faaliyetleri yapmaktayd\u0131. Bu d\u00f6nemde turizm i\u00e7in en \u00f6nemli geli\u015fme S\u00fcmerlilerin tekerle\u011fi icat etmesidir. Tekerle\u011fin icad\u0131 ile turizmde ilk s\u0131\u00e7rama ya\u015fanm\u0131\u015ft\u0131r. Bu d\u00f6nemlerde turizm daha \u00e7ok sa\u011fl\u0131k ama\u00e7l\u0131 olarak kapl\u0131calara ya da dini ama\u00e7l\u0131 kutsal b\u00f6lgelere yap\u0131lmaktayd\u0131. Sanayi Devrimi sonras\u0131nda geli\u015fen teknolojiyle, ula\u015f\u0131m\u0131n kolayla\u015fmas\u0131yla, seyahat acentalar\u0131n\u0131n olu\u015fmas\u0131, turizmde ikinci s\u0131\u00e7rama d\u00f6nemine neden olmu\u015ftur. Bu d\u00f6nemde turizm, kitlesel olarak dinlenme temelli deniz \u2013 kum – g\u00fcne\u015f \u00e7er\u00e7evesinde geli\u015fmi\u015ftir. Postmodern d\u00f6nemde ise k\u00fcreselle\u015fmenin etkisi, bireyselle\u015fme ve farkl\u0131la\u015fma \u00e7abalar\u0131, bo\u015f zaman\u0131 de\u011ferlendirme amac\u0131yla turizmde \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc s\u0131\u00e7rama d\u00f6nemi ya\u015fanm\u0131\u015ft\u0131r. Kitlesel turizm\u00a0 ikinci planda kalm\u0131\u015ft\u0131r. Bu d\u00f6nemde en \u00e7ok yap\u0131lan turizm t\u00fcrlerinden biri kalabal\u0131k \u015fehirsel ya\u015famdan bunalan insanlar\u0131n ki\u015fisel deneyimlere dayanan do\u011fa, k\u00fclt\u00fcr, e\u011fitim ve hobiye dayal\u0131 otantik deneyim sunan k\u0131rsal b\u00f6lgelerde yapt\u0131klar\u0131 turizm olmu\u015ftur. B\u00f6ylece turizm co\u011frafyas\u0131na ekoturizm kavram\u0131 eklenmi\u015ftir.<\/p>\n

\"\"<\/p>\n

Ekoturizm, bir yerdeki ge\u00e7mi\u015f ve \u015fimdi var olan k\u00fclt\u00fcrel ifadeler kadar, do\u011fay\u0131, yaban hayat\u0131n\u0131 ve do\u011fal bitkisini inceleme, do\u011fa hayranl\u0131\u011f\u0131, g\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015f\u00fcnden zevk alma gibi belli ama\u00e7larla k\u0131smen bozulmam\u0131\u015f veya kirletilmemi\u015f do\u011fal alanlara yap\u0131lan seyahattir. Ekoturistler i\u00e7in en \u00f6nemli olan do\u011fayla i\u00e7 i\u00e7e olmak, yerel halk\u0131n k\u00fclt\u00fcr\u00fcn\u00fc ve ya\u015fay\u0131\u015f\u0131n\u0131 deneyimlemektir. Bu fikri benimseyen ekoturistler; Ya\u011fmur ormanlar\u0131, Uzakdo\u011fu ve Afrika gibi \u00fclkelere \u00f6zg\u00fcn deneyimler ya\u015famak i\u00e7in \u00e7ok fazla harcama yapmaktan \u00e7ekinmeyip uzun mesafeler kat etmektedirler. T\u00fcrkiye\u2019de bir\u00e7ok b\u00f6lge ekoturizm yapmak i\u00e7in elveri\u015flidir. Gerek do\u011fal kaynaklar\u0131n zenginli\u011finden gerek k\u00fclt\u00fcrel zenginlikten dolay\u0131 Do\u011fu Karadeniz ekoturizm yap\u0131labilece\u011fi en iyi b\u00f6lgelerden biridir. Do\u011fu Karadeniz B\u00f6lgesinde en \u00f6nemli ekoturizm destinasyonlar\u0131m\u0131z Rize \u2013 Ayder yaylas\u0131 ile Trabzon \u2013 Uzung\u00f6l\u2019d\u00fcr. Fakat bu b\u00f6lgeler ta\u015f\u0131ma kapasitesini a\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. K\u0131rsal b\u00f6lgeye ferahlamak i\u00e7in gelen ekoturistler yo\u011fun n\u00fcfus ve karga\u015fa ile kar\u015f\u0131la\u015fmaktad\u0131r. Bu da bize ekoturizm i\u00e7in olan talebi g\u00f6stermektedir. Yo\u011fun talebi kar\u015f\u0131lamak i\u00e7in \u00e7evre b\u00f6lgelerde ekoturizm alanlar\u0131 geli\u015ftirilmeli ve tan\u0131t\u0131m\u0131 yap\u0131lmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Tan\u0131t\u0131m\u0131 yap\u0131l\u0131p geli\u015ftirilmesi gereken ekoturizm kapasitesi olan \u015fehirlerimizden biri \u015eav\u015fat\u2019t\u0131r. \u015eav\u015fat, Artvin\u2019in il\u00e7esi olup G\u00fcrcistan, Ardahan, Artvin ve Bor\u00e7ka\u2019ya kom\u015fu olan \u015fehrimizdir. K\u0131rsal alanlar\u0131, do\u011fal g\u00fczellikleri, k\u00fclt\u00fcrel \u00f6\u011feleri sayesinde 2015 y\u0131l\u0131nda sakin \u015fehir unvan\u0131n\u0131 alm\u0131\u015ft\u0131r. Sahara-Karag\u00f6l ile Hatila Vadisi korunan milli park b\u00f6lgelerdir. Ayr\u0131ca bir\u00e7ok nadir bulunan bitki t\u00fcrleri tabiat an\u0131t\u0131 ilan edilmi\u015f ve \u00e7e\u015fitli s\u00f6zle\u015fmeler ile koruma alt\u0131na al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Sarp da\u011flardan dolay\u0131 arazi y\u00fcksek ve e\u011fimlidir. Vadiler \u00e7ok dar ve derindir.\u00a0 D\u00fcz yerler yok denilebilecek kadar azd\u0131r. Topografyas\u0131n\u0131n \u00f6nemli k\u0131sm\u0131n\u0131 Ka\u00e7kar Da\u011flar\u0131, Sahara Da\u011f\u0131, Berta, Hatila, Papart ve \u00c7oruh vadileri olu\u015fturur. Bu \u00f6nemli jeomorfolojik alanlar flora ve fauna \u00e7e\u015fitlili\u011fi a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00e7ok \u00f6nemlidir. 200 Ekolojik B\u00f6lgesinden biri olan \u201cKafkasya-Anadolu H\u0131rkan Il\u0131man Ormanlar\u0131\u201d, hem de \u201cKuzeydo\u011fu Anadolu Bitkisel \u00c7e\u015fitlilik Merkezi\u201d i\u00e7erisindedir. \u00d6zellikle vadilerde Karadeniz (\u00d6ksin) k\u00f6kenli bitkiler ile birlikte \u00e7ok say\u0131da Akdeniz k\u00f6kenli bitkiler ve endemik bir\u00e7ok bitki toplulu\u011fu bulunmaktad\u0131r. Da\u011flar\u0131n 1300-2100 y\u00fckselti aral\u0131\u011f\u0131nda ise Iran- Turan k\u00f6kenli geni\u015f yaprakl\u0131 ve i\u011fne yaprakl\u0131 ormanlardan g\u00f6knar, sar\u0131\u00e7am, me\u015fe, ladin, porsuk, karaa\u011fa\u00e7, kestane, kay\u0131n, kavak, s\u00f6\u011f\u00fct, hu\u015f, g\u00fcrgen, orman g\u00fcl\u00fc, kara m\u00fcrver, al\u0131\u00e7 gibi bir\u00e7ok t\u00fcr vard\u0131r. \u0130\u00e7erisinde bir\u00e7ok endemik bitki toplulu\u011fu bulunduran sulak vejetasyonlar, tahribatlar sonucu olu\u015fan sulpalpin vejetasyonu, kayal\u0131klar \u00fczerinde ise kaya vejetasyonu bulunmaktad\u0131r.<\/p>\n

\"Ali
Ali Fuat G\u00dcRSES<\/figcaption><\/figure>\n

\u015eav\u015fat \u015fehrinde bulunan g\u00f6ller, da\u011f ve vadi alanlar\u0131ndaki gibi hem biyo\u00e7e\u015fitlilik hem de g\u00f6rsellik bak\u0131m\u0131ndan yine \u00e7ok \u00f6nemli b\u00f6lgelerdir. Arsiyan G\u00f6lleri; Arsiyan Da\u011f\u0131\u2019n\u0131n \u00fczerinde 2200 \u2013 2400 metre y\u00fckseltide \u00fczerinde yedi adet buzul g\u00f6llerinden olu\u015fmaktad\u0131r. G\u00f6llerin \u00fczerinde 12 tane y\u00fczen ada bulunmas\u0131ndan dolay\u0131\u00a0 \u00e7ok \u00f6nemli b\u00f6lgelerdendir. Arsiyan Da\u011f\u0131\u2019nda bir\u00e7ok \u00e7al\u0131 ve \u00e7i\u00e7ek t\u00fcrleri bulunmaktad\u0131r. Sakl\u0131 G\u00f6l (Bal\u0131kl\u0131 G\u00f6l) ve Rutav G\u00f6l\u00fc de \u015eav\u015fat il\u00e7esinde 1500 metreden daha y\u00fcksekte bulunan \u00f6nemli g\u00f6llerdendir. Bu g\u00f6ller, Arsiyan G\u00f6llerinden daha al\u00e7akta bulundu\u011fundan, geni\u015f yaprakl\u0131 a\u011fa\u00e7lardan \u00dcvez, Ak\u00e7aa\u011fa\u00e7, f\u0131nd\u0131k gibi a\u011fa\u00e7larla \u00e7evrili olduklar\u0131ndan farkl\u0131 bir g\u00f6rsellik sunmaktad\u0131r.<\/p>\n

Hatila Vadisi\u2019nin biraz ilerisinde bulunan Bazalt S\u00fctunlar\u0131,jeoturizm a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00f6nemlidir. Ayn\u0131 zamanda jeoturizm a\u00e7\u0131s\u0131ndan Peribacalar\u0131’n\u0131n bulundu\u011fu b\u00f6lgeler turizm a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00f6nemli b\u00f6lgelerdir.<\/p>\n

Bu b\u00f6lgelerde ekoturizmin \u00f6\u011frenmeye dayal\u0131 aktivitelerinden omitoloji ( ku\u015f g\u00f6zlemcili\u011fi), do\u011fa foto\u011fraf\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131, yaban hayat\u0131 g\u00f6zlem, botanik, turizm potansiyellerine sahiptir. Bu turizm t\u00fcrleri sayesinde; yerel halk i\u00e7in i\u015f imk\u00e2nlar\u0131 artabilir (tur rehberleri, park bek\u00e7isi). Korunan alanlardaki giri\u015f-\u00e7\u0131k\u0131\u015f kontrol\u00fcn\u00fcn yap\u0131lmas\u0131 ve giri\u015flerin \u00fccretlendirilmesi sayesinde yerel halk\u0131n ekonomik olarak kalk\u0131nmas\u0131 sa\u011flanabilir. Olu\u015fturulacak ziyaret\u00e7i merkezlerinde verilecek e\u011fitimler sayesinde \u00e7evresel e\u011fitim artar. Bu sayede \u00e7evrenin ve bozulmalar\u0131n fark\u0131na var\u0131lmas\u0131 ile toplumun davran\u0131\u015f ve kullan\u0131m \u015fekilleri de\u011fi\u015fir. Do\u011fal ve k\u00fclt\u00fcrel miras korunmu\u015f olur. Zengin bitkisel \u00e7e\u015fitlili\u011fe ve ola\u011fan\u00fcst\u00fc do\u011faya sahip olan Artvin ilinde, az maliyetle y\u00f6redeki bilinmeyen bitkileri pop\u00fcler hale getirmek, halk\u0131n do\u011faya duyarl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 art\u0131rarak halk\u0131n\u0131n ekonomik ve k\u00fclt\u00fcrel y\u00f6nden geli\u015fmesini sa\u011flamak, turizmi canland\u0131rmak, ekoturizmin artmas\u0131n\u0131 sa\u011flamak m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr.<\/p>\n

Sarp kayal\u0131klardan olu\u015fan e\u011fimli da\u011fl\u0131k b\u00f6lgeler de ekoturizmin e\u011flenmeye dayal\u0131 aktiviteler olan da\u011fc\u0131l\u0131k, safari, balon turizm, yama\u00e7 para\u015f\u00fct\u00fc, kanoculuk, rafting, zipline bisiklet turizm, atl\u0131 do\u011fa gezintisi gibi bir\u00e7ok aktivite yap\u0131labilmesine olanak sa\u011flamaktad\u0131r.<\/p>\n

\"\"
Cevizli near Savsat is a small village famous for its log houses. gettyimages<\/figcaption><\/figure>\n

Ekoturizmin en \u00f6nemli unsurlar\u0131ndan birisi de turistlere otantik deneyim sa\u011flanabilmesi i\u00e7in y\u00f6renin kendine has k\u00fclt\u00fcr\u00fcn\u00fcn bulunmas\u0131d\u0131r. \u015eav\u015fat \u015fehri sanayi b\u00f6lgesinden uzak, k\u00fcreselle\u015fme etkisinin g\u00f6z\u00fckmedi\u011fi bir yer oldu\u011fundan k\u00fclt\u00fcrlerini y\u00f6re halk\u0131 koruyabilmi\u015flerdir. Burada birka\u00e7 k\u00fclt\u00fcr bulunmakla birlikte en fazla Kafkas k\u00fclt\u00fcr\u00fcne ait yeme-i\u00e7me, dans, m\u00fczik de\u011ferleri bulunmaktad\u0131r. Ayr\u0131ca k\u00f6ylerdeki mimari de k\u00fcreselle\u015fmenin etkisinde bulunmam\u0131\u015f, kendine \u00f6zg\u00fc mimari s\u00fcslemesi bulunmaktad\u0131r. \u015eav\u015fat evleri yaln\u0131zca ah\u015faptan ya da alt\u0131 ta\u015f,\u00fcst\u00fc ah\u015fap olmak \u00fczere in\u015fa edilmi\u015ftir.<\/p>\n

\u015eav\u015fat \u015fehri ekonomik kazan\u00e7 elde edilebilecek faaliyetler a\u00e7\u0131s\u0131nda uygun olmayan \u015fehirlerden biri oldu\u011fundan g\u00f6\u00e7 veren \u015fehirlerimizdendir. Ekoturizmin bu b\u00f6lgede geli\u015fmesinin sa\u011flanmas\u0131yla hem y\u00f6re halk\u0131n\u0131n ge\u00e7imine katk\u0131da bulunacakt\u0131r hem de T\u00fcrkiye\u2019de turizmin tek geli\u015fti\u011fi b\u00f6lge Akdeniz olmaktan \u00e7\u0131k\u0131p Akdeniz b\u00f6lgesinin y\u00fck\u00fcn\u00fc de alacakt\u0131r. Tabii burada dikkat edilmesi gereken nokta ekoturizmin s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir turizm i\u00e7erisinde yap\u0131p ta\u015f\u0131ma kapasitesini a\u015fmamak ve b\u00f6lgeye \u00f6zellikle endemik t\u00fcrlere zarar vermemek gerekir. Ekoturistlerin \u00e7evreye etkilerini en aza indirmesi ve ev sahibi k\u00fclt\u00fcrlere sayg\u0131 duymas\u0131 gerekmektedir.<\/p>\n

Kaynak\u00e7a<\/strong><\/p>\n